Άρθρο 16
- Το στοιχείο λγ) του άρθρου 1 του ν. 4251/2014, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:«λγ) Μέλη οικογένειας πολίτη τρίτης χώρας:α. Ο έτερος των συζύγων ή συντρόφων, εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, καθώς και τα κάτω των 18 ετών άγαμα, κοινά τέκνα τους, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που έχουν νομίμως υιοθετηθεί στην Ελλάδα με δικαστική απόφαση ή με αλλοδαπή δικαστική απόφαση που είναι αυτοδικαίως εκτελεστή ή έχει κηρυχθεί εκτελεστή ή έχει αναγνωρισθεί το δεδικασμένο της στην Ελλάδα.
β. Τα λοιπά, κάτω των 18 ετών, άγαμα τέκνα του συντηρούντος ή του ετέρου των συζύγων ή συντρόφων, συμπεριλαμβανομένων των τέκνων που έχουν, κατά τα ανωτέρω, υιοθετηθεί, εφόσον η άσκηση της επιμέλειας έχει νομίμως ανατεθεί για μεν τα τέκνα του συντηρούντος σε αυτό, για δε τα τέκνα του ετέρου συζύγου στον σύζυγο αυτόν.
- Το στοιχείο λε) του άρθρου 1 του ν. 4251/2014, όπως ισχύει, αντικαθίσταται ως εξής:«λε) Μέλος οικογένειας Έλληνα:(α) ο (η) σύζυγος, (β) ο (η) σύντροφος με τον (την) οποίο(-α) ο Έλληνας έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, (γ) ανεξαρτήτως ιθαγένειας: οι κατιόντες, συγγενείς εξ αίματος σε ευθεία γραμμή, των συζύγων ή των συντρόφων, οι οποίοι είναι κάτω των 21 ετών ή ανεξαρτήτως ηλικίας, εφόσον είναι συντηρούμενοι, καθώς και εκείνοι του/της συζύγου ή του (της) συντρόφου, όπως ορίζεται στο στοιχείο β) κατά την ανωτέρω διάκριση, ως προς την ηλικία, καθώς και τα τέκνα που έχουν υιοθετηθεί, επίσης κατά την ανωτέρω διάκριση, (δ) οι συντηρούμενοι απευθείας ανιόντες καθώς και εκείνοι του (της) συζύγου ή του (της) συντρόφου, όπως ορίζεται στο στοιχείο β), (ε) κάθε άλλου µέλους της οικογένειας του Έλληνα ή του ετέρου των συζύγων, ανεξαρτήτως ιθαγένειας, το οποίο δεν εμπίπτει στα αναφερόμενα στις περιπτώσεις (α), (β) και (γ) πρόσωπα, εφόσον το µέλος τούτο συντηρείται από τον Έλληνα ή τον έτερο των συζύγων ή ζει υπό τη στέγη του στη χώρα προέλευσης ή εφόσον σοβαροί λόγοι υγείας καθιστούν απολύτως αναγκαία την προσωπική φροντίδα του εν λόγω µέλους της οικογένειας από τον Έλληνα.»
Θετική η προσθήκη του όρου ‘σύντροφος’, έστω και με καθυστέρηση πολλών ετών.
- Προστίθεται άρθρο 13Α στο ν. 4251/2014, το περιεχόμενο του οποίου έχει ως εξής:
«Άρθρο 13Α Απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών στην αγροτική οικονομία1. Αν οι θέσεις εργασίας που προβλέπονται στην κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του παρόντος για την εποχική απασχόληση εργαζομένων στην αγροτική οικονομία δεν καλυφθούν με την διαδικασία του άρθρου 12 του παρόντος, μπορεί ο εργοδότης να υποβάλει στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής του αίτηση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, οι οποίοι στερούνται τίτλου διαμονής στην χώρα, προκειμένου για την αντιμετώπιση επειγουσών αναγκών της αγροτικής εκμετάλλευσης. Στην αίτηση αναγράφονται ο αριθμός των θέσεων εργασίας σύμφωνα με την αντιστοιχία καλλιεργήσιμης έκτασης ή ζωικού κεφαλαίου ανά εργαζόμενο κατ’ εφαρμογή της κοινής υπουργικής απόφασης της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του παρόντος, τα στοιχεία και η ιθαγένεια των προς απασχόληση πολιτών τρίτων χωρών, η ειδικότητα και το χρονικό διάστημα της απασχόλησης. Η αίτηση συνοδεύεται από α) την Ενιαία Δήλωση Καλλιέργειας ή την Ενιαία Δήλωση Εκτροφής του άρθρου 9 ν. 3877/2010 β) υπεύθυνη δήλωση του εργοδότη ότι αντιμετωπίζει κατάσταση ανωτέρας βίας καθ’ ο μέρος αδυνατεί να συνάψει εγκαίρως νόμιμες συμβάσεις εργασίας για την αντιμετώπιση των αναγκών της εκμετάλλευσής του, και γ) τα προβλεπόμενα στο άρθρο 13 παρ. 3 του παρόντος νόμου δικαιολογητικά.2. Οι αιτήσεις εξετάζονται με την χρονική σειρά υποβολής τους από τον Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ο οποίος μπορεί να εκδώσει πράξεις έγκρισης για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών, μέχρις ότου συμπληρωθεί ο αριθμός εργαζομένων που προβλέπει η κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του παρόντος. Η χορηγηθείσα έγκριση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση των πολιτών τρίτων χωρών συνιστά λόγο αναβολής απομάκρυνσης και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του Ν. 3907/2011. Η αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης αποστέλλει στην κατά τόπον αρμόδια Αστυνομική Διεύθυνση την χορηγηθείσα πράξη έγκρισης. Σε περίπτωση που έχει ήδη εκδοθεί απόφαση επιστροφής, η αρμόδια αστυνομική αρχή εκδίδει βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 3907/2011, εφόσον δεν συντρέχει σπουδαίος λόγος δημόσιας τάξης και ασφάλειας σύμφωνα με το άρθρο 6 περίπτωση γ του παρόντος νόμου. Σε περίπτωση που δεν έχει εκδοθεί απόφαση επιστροφής, εκδίδεται απόφαση επιστροφής από την αρμόδια αστυνομική αρχή και, ακολούθως, εκδίδεται βεβαίωση αναβολής απομάκρυνσης κατ’ εφαρμογή της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 3907/2011. Οι βεβαιώσεις αναβολής απομάκρυνσης κοινοποιούνται υποχρεωτικά από την αρμόδια αστυνομική αρχή στον κατά τόπο αρμόδιο ανταποκριτή του ΟΓΑ και στο κατά τόπον αρμόδιο τμήμα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.
3. Εργοδότης που λαμβάνει έγκριση για την κατ’ εξαίρεση απασχόληση παράτυπα διαμενόντων πολιτών τρίτων χωρών δεν υπόκειται στις κυρώσεις των άρθρων 85, 87 και 88 του ν. 4052/2012.
Με δεδομένη την αδυναμία κάλυψης θέσεων εργασίας, ειδικά στην αγροτική οικονομία, η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίνεται θετική. Αυτονόητη η πρόβλεψη για μη επιβολή κυρώσεων στους εργοδότες και για ασφάλιση των απασχολούμενων στον ΟΓΑ.
- Η παράγραφος 2 του άρθρου 17 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:«2. Αρμόδια για την εξέταση της αίτησης και την έκδοση απόφασης χορήγησης ή ανανέωσης άδειας διαμονής των περιπτώσεων της προηγούμενης παραγράφου είναι η αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης Διοίκησης του τόπου διαμονής των ενδιαφερομένων.»[στελέχη] Ορθή η αποκέντρωση της αρμοδιότητας.
- Το άρθρο 19 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 19 1. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, μπορεί κατ’ εξαίρεση να χορηγεί άδεια διαμονής διάρκειας δύο ετών, σε πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ελλάδα και αποδεικνύουν ότι έχουν αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς με τη χώρα. Η άδεια διαμονής για εξαιρετικούς λόγους μπορεί να ανανεώνεται μόνο για έναν από τους λοιπούς λόγους του παρόντος Κώδικα. Αίτημα χορήγησης άδειας για εξαιρετικούς λόγους εξετάζεται μόνον εφόσον ο ενδιαφερόμενος πολίτης τρίτης χώρας προσκομίζει: (α) θεώρηση εισόδου η οποία έχει χορηγηθεί από ελληνική προξενική αρχή τουλάχιστον τρία έτη πριν την υποβολή αίτησης ή (β) οριστικό τίτλο διαμονής, ανεξάρτητα από την αρχή εκδόσεώς του, του οποίου η ισχύς έχει λήξει κατά την τελευταία δεκαετία προ της υποβολής της αίτησης και (γ) έγγραφα που στοιχειοθετούν ότι έχει αναπτύξει ιδιαίτερους δεσμούς με τη χώρα οι οποίοι καθιστούν αναγκαία την παραμονή του εντός της ελληνικής επικράτειας. Κατ’ εξαίρεση δεν απαιτείται η προσκόμιση των υπό στοιχείου α΄ ή β΄ εγγράφων, εφόσον ο ενδιαφερόμενος αποδεικνύει με έγγραφα βέβαιης χρονολογίας το πραγματικό γεγονός της διαμονής του στη χώρα για επτά τουλάχιστον συνεχή έτη ή είναι γονέας ανήλικου ημεδαπού. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, καθορίζονται τα έγγραφα βέβαιης χρονολογίας που αποδεικνύουν την επταετή συνεχή παραμονή του αιτούντος στη χώρα. Με όμοια απόφαση μπορούν να ορίζονται περιοριστικά οι λόγοι παραπομπής στις Επιτροπές του άρθρου 134 του παρόντος.2. Στην περίπτωση υποβολής αιτήσεων από πολίτες τρίτων χωρών που πληρούν τις προϋποθέσεις των περιπτώσεων (α) και (γ) του τρίτου εδαφίου της παραγράφου 1 τ, η αρμόδια για την παραλαβή υπηρεσία ελέγχει τις τυπικές προϋποθέσεις εξέτασης αυτών. Σε περίπτωση, που πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις υποβολής της αίτησης, η κατάθεση αυτής αποτελεί λόγο προστασίας από την επιστροφή σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 21 του Ν. 3907/2011 (Α` 7). Η αρμόδια υπηρεσία παραλαβής χορηγεί σχετική απόδειξη, με την οποία βεβαιώνεται ότι κωλύεται η έκδοση απόφασης επιστροφής για το χρόνο που θα απαιτηθεί μέχρι την εξέταση του αιτήματος. Η κατάθεση της αίτησης σε περίπτωση, που πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις εξέτασης, συνιστά λόγο αναβολής απομάκρυνσης και εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του άρθρου 24 του ν. 3907/2011. Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι τυπικές προϋποθέσεις εξέτασης της αίτησης, μόνη η κατάθεση αίτησης για χορήγηση άδειας διαμονής σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, δεν παρέχει προστασία από την επιστροφή.3. Στην περίπτωση που ο αιτών κατείχε οριστικό τίτλο διαμονής, σύμφωνα με την περίπτωση β΄ του τρίτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου χορηγείται βεβαίωση κατάθεσης αίτησης, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 5 έως και 7 του άρθρου 8 του παρόντος.
4. Προϋπόθεση για την υποβολή αιτήσεων του παρόντος άρθρου είναι: α) η κατοχή διαβατηρίου, έστω και εάν αυτό έχει λήξει. Άδεια διαμονής χορηγείται και στις περιπτώσεις διαπιστωμένης αντικειμενικής αδυναμίας εφοδιασμού του ενδιαφερόμενου με διαβατήριο, εφόσον αυτό διαπιστώνεται, κατόπιν αιτιολογημένης αίτησης του ενδιαφερομένου και γνώμης της αρμοδίας Επιτροπής, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 6 του Ν. 4251/2014, β) η καταβολή παραβόλου ύψους τριακοσίων (300) ευρώ, γ) η κάλυψη πλήρους ασφάλισης ασθενείας, σύμφωνα με την περίπτωση ε΄ του άρθρου 6 του παρόντος κώδικα, είτε από ασφάλιση του ιδίου είτε από ασφάλιση του συζύγου. Για την εκπλήρωση της άνω προϋπόθεσης, οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε εξαγορά των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης, προκειμένου να έχουν πλήρη ασφάλιση ασθενείας, και η μη συνδρομή στο πρόσωπο των αιτούντων λόγων που τους καθιστούν επικίνδυνους για την δημόσια τάξη και ασφάλεια. Τυχόν εγγραφή στον ΕΚΑΝΑ και επιβολή μέτρου απαγόρευσης εισόδου, βάσει των διατάξεων του άρθρου 26 του ν. 3907/2011, για λόγους προηγούμενης μη νόμιμης διαμονής ή εξαιτίας μη συμμόρφωσης σε απόφαση επιστροφής που εκδόθηκε για τον ίδιο λόγο, δεν αποτελεί παρακωλυτικό λόγο για την έκδοση της άδειας διαμονής. Με την έκδοση της άδειας διαμονής η εγγραφή παύει αυτοδικαίως να ισχύει.
5. Οι άδειες διαμονής του παρόντος άρθρου, χορηγούνται άπαξ και παρέχουν στον πολίτη τρίτης χώρας δικαίωμα πρόσβασης στην εξαρτημένη εργασία και στην παροχή υπηρεσιών ή έργου. Δυνατότητα άσκησης ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας παρέχεται μόνο στην περίπτωση που ο κάτοχος της ανωτέρω άδειας διαμονής κατείχε προηγουμένως άδεια διαμονής η οποία του επέτρεπε την άσκηση ανεξάρτητης οικονομικής δραστηριότητας και η δραστηριότητα αυτή εξακολουθεί να υφίσταται. Για την ανανέωση των αδειών διαμονής του προηγουμένου εδαφίου θα εξετάζεται η συνδρομή των προϋποθέσεων ανανέωσης αδειών διαμονής για ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 138 παρ. 7 του Ν. 4251/2014 (Α΄ 80).
6. Σε ιδιαιτέρως εξαιρετικές περιπτώσεις, μπορεί να χορηγείται άδεια διαμονής από τον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ύστερα από γνώμη της Επιτροπής της παραγράφου 1 του άρθρου 134 του παρόντος, όταν δεν πληρούνται οι οριζόμενες από τις διατάξεις της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου προϋποθέσεις και οι αιτούντες με κίνδυνο της ζωής τους, προέβησαν σε πράξεις κοινωνικής αρετής, προσφοράς και αλληλεγγύης που προάγουν τις αξίες του ανθρωπισμού.
7. Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης χορηγείται άδεια διαμονής σε πολίτες τρίτων χωρών, εφόσον αιτιολογημένα συντρέχει δημόσιο συμφέρον, το οποίο δύναται να προκύπτει κατά τεκμήριο από διμερείς συμφωνίες ή σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, που αφορούν ιδίως τομείς εξωτερικής πολιτικής, άμυνας, εσωτερικής ασφάλειας, οικονομίας και ανάπτυξης, επενδύσεων, εκπαίδευσης, πολιτισμού κατόπιν εισήγησης του κατά περίπτωση αρμόδιου δημόσιου φορέα. Η ανωτέρω άδεια διαμονής παρέχει στον πολίτη τρίτης χώρας δικαίωμα πρόσβασης στην αγορά εργασίας. Η άδεια διαμονής χορηγείται για χρονικό διάστημα έως δύο ετών και μπορεί να ανανεώνεται για ισόχρονο διάστημα. Οι παραπάνω πολίτες τρίτης χώρας μπορούν να συνοδεύονται και από τα μέλη της οικογένειάς τους, στα οποία χορηγείται, ύστερα από αίτησή τους, ατομική άδεια διαμονής που λήγει ταυτόχρονα με την άδεια διαμονής του συντηρούντος.»
Η ‘IMMIGRATIO’ έχει ήδη τονίσει ότι τάσσεται σταθερά υπέρ της αποκέντρωσης των αρμοδιοτήτων των υπηρεσιών αλλοδαπών. Εκφράζουμε όμως και σήμερα σοβαρές επιφυλάξεις αναφορικά με την ορθή εφαρμογή της νομοθεσίας από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (υπερβολικές γραφειοκρατικές απαιτήσεις, ‘στενόμυαλη’ αντιμετώπιση αιτημάτων, απρεπείς συμπεριφορές) αλλά και τις υποδομές και τη στελέχωση των υπηρεσιών, με δεδομένη την έστω σύντομη, μέχρι σήμερα, εμπειρία στην παραλαβή αιτημάτων για εξαιρετικούς λόγους.
Η ξεκάθαρη αναφορά στην εγγραφή στον ΕΚΑΝΑ και την επιβολή μέτρου απαγόρευσης εισόδου, αποτελεί ένα θετικό βήμα στην κατεύθυνση αντιμετώπισης του προβλήματος εφαρμογής που δημιουργήθηκε.
Επίσης θετική η ‘ενοποίηση’ των κατηγοριών Γ1.3 και Γ1.4, έπειτα άλλωστε από την κατά κύριο λόγο ενιαία αντιμετώπιση από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Σε περίπτωση που στον γονέα ανήλικου ημεδαπού δεν προβλέπεται χορήγηση βεβαίωσης κατάθεσης, θεωρούμε ότι υφίσταται ένα σημαντικό νομοθετικό σφάλμα.
Τουλάχιστον αμφιλεγόμενη και οπωσδήποτε χρήζουσα περαιτέρω διευκρινίσεων η υποχρέωση κάλυψης πλήρους ασφάλισης ασθενείας στις περιπτώσεις μη χορήγησης βεβαίωσης κατάθεσης.
- Η περίπτωση α της παραγράφου 1 του άρθρου 89 του ν. 4251/2014 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:«α. Διαθέτει εισόδημα, ατομικό ή οικογενειακό, επαρκές για τις ανάγκες του ιδίου και της οικογένειας του, το οποίο δεν προέρχεται από προσφυγή στο σύστημα κοινωνικής αρωγής της Χώρας. Το ετήσιο ελάχιστο εισόδημα δεν απαιτείται να είναι μεγαλύτερο από τον κατώτατο μισθό σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία, υπολογιζομένου σε αυτό και ποσού προερχόμενου από επίδομα τακτικής επιδότησης ανεργίας. Στον υπολογισμό του εισοδήματος λαμβάνονται επίσης υπόψη οι συνεισφορές των λοιπών μελών της οικογένειας. Ο τακτικός χαρακτήρας του ανωτέρω εισοδήματος αποδεικνύεται ιδίως από την εκπλήρωση των ασφαλιστικών και φορολογικών.»Θετική η πρόβλεψη για εξάλειψη της προσαύξησης στο εισόδημα του επί μακρόν διαμένοντος όπως επίσης και η μείωση του χρόνου νόμιμης διαμονής αλλά και η μείωση του παραβόλου.
- Η παράγραφος 46 του άρθρου 8 του ν. 4332/2015 όπως ισχύει αντικαθίσταται ως εξής:«46. Σε περιπτώσεις γέννησης τέκνου στην Ελλάδα έως την έναρξη ισχύος του παρόντος από γονείς, ο ένας εκ των οποίων είναι κάτοχος άδειας διαμονής η οποία είναι σε ισχύ, στον έτερο γονέα, εφόσον διαμένει στη χώρα, χορηγείται άδεια διαμονής για οικογενειακή επανένωση, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του δεύτερου εδαφίου της παραγράφου 1 και της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 70 του Κώδικα.Άδεια διαμονής, βάσει των διατάξεων του παρόντος, χορηγείται σε μονογονεικές οικογένειες καθώς και σε γονέα που απόκτησε τέκνο εκτός γάµου, εφόσον ο έτερος γονέας έχει προβεί σε αναγνώριση του τέκνου µέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 4332/2014.
Οι άδειες διαμονής του δευτέρου εδαφίου χορηγούνται για δύο έτη, παρέχουν πρόσβαση στην εξαρτημένη εργασία και την παροχή υπηρεσιών ή έργου και ανανεώνονται για έναν από τους λόγους του νόμου.
Ορθή η τροποποίηση με την οποία παρέχεται στο γονέα πρόσβαση στην εργασία ήδη από τη χορήγηση της άδειας.
Άρθρο 17-Χορήγηση άδειας διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε αιτούντες διεθνή προστασία
1. (α) Κατά παρέκκλιση των διατάξεων των παρ. 1 και 2 του άρθρου 28 του π.δ. 114/2010, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν, ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης χορηγεί καθεστώς παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους σε αιτούντες διεθνούς προστασίας, που είναι κάτοχοι δελτίου αιτήσαντος σε ισχύ, των οποίων η αίτηση είχε υποβληθεί έως και 5 έτη πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος και η εξέτασή της εκκρεμεί σε β’ βαθμό, εκτός εάν συντρέχει κίνδυνος για την εθνική ασφάλεια ή για την κοινωνία της χώρας, λόγω τελεσίδικης καταδίκης του αιτούντος για τη διάπραξη σοβαρού εγκλήματος.
(β) Ως σοβαρό έγκλημα μπορεί να χαρακτηριστεί κακούργημα ή πλημμέλημα που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών ετών, καθώς και τα αδικήματα της βαριάς σωματικής βλάβης (ΠΚ 310), αρπαγής ανηλίκων (ΠΚ 324), ακούσιας απαγωγής (ΠΚ 327), προσβολής γενετήσιας αξιοπρέπειας (ΠΚ 337 παρ. 2-5), αποπλάνησης παιδιών (ΠΚ 339), κατάχρησης ανηλίκων σε ασέλγεια (ΠΚ 342), πορνογραφίας ανηλίκων (ΠΚ 348Α), προσέλκυσης παιδιών για γενετήσιους λόγους (ΠΚ 348Β), μαστροπείας (ΠΚ 349), εκμετάλλευσης πόρνης (ΠΚ 350), ασέλγειας με ανήλικο έναντι αμοιβής (ΠΚ 351Α) και εκβίασης (ΠΚ 385).
2. Η άδεια παραμονής της παραγράφου 1 του παρόντος, χορηγείται για δύο έτη και μπορεί να ανανεωθεί με αίτηση που υποβάλλεται στον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 19Α παρ. 1 περ. στ’ χωρίς την προηγούμενη παραπομπή από τις Επιτροπές Προσφυγών Ασύλου του π.δ. 114/2010, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει ή για έναν από τους λόγους του ν. 4251/2014.
3. Στις περιπτώσεις της παραγράφου 1 του παρόντος, οι εκκρεμείς προσφυγές δεν εξετάζονται κατά τα προβλεπόμενα στο π.δ. 114/2010 και η διοικητική διαδικασία καταργείται, εκτός εάν ο ενδιαφερόμενος υποβάλει στις αρμόδιες αρχές παραλαβής, του άρθρου 2 παρ. ιδ του π.δ 114/2010, αίτηση περί εξέτασης της προσφυγής του ως προς τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας, ενώπιον των Επιτροπών Προσφυγών, εντός δύο μηνών από την επίδοση της απόφασης περί χορήγησης καθεστώτος παραμονής για ανθρωπιστικούς λόγους. Σε περίπτωση υποβολής αίτησης σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, για εξέταση της προσφυγής, ως προς τις προϋποθέσεις χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας ενώπιον των Επιτροπών Προσφυγών, χορηγείται στον αιτούντα δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού και η διαδικασία συνεχίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 114/2010.
4. Η περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 26 του π.δ.114/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 3 του π.δ 167/14, αντικαθίσταται ως εξής:
α. έναν υπάλληλο Υπουργείου ή νομικού προσώπου που εποπτεύεται από Υπουργείο, περιλαμβανομένων των Ο.Τ.Α., κατηγορίας ΠΕ πτυχιούχο ανθρωπιστικών, νομικών και κοινωνικών επιστημών, ως Πρόεδρο ο οποίος ορίζεται με τον αναπληρωτή του από τον οικείο Υπουργό. Στους Προέδρους των Επιτροπών Προσφυγών του προηγούμενου εδαφίου καταβάλλεται επίδομα ευθύνης Προϊσταμένου Τμήματος, ο δε χρόνος της θητείας τους θεωρείται ως χρόνος άσκησης καθηκόντων Προϊσταμένου Τμήματος.
β. Στις Επιτροπές Προσφυγών των άρθρων 26 και 32 του π.δ. 114/2010 μπορεί να ορίζονται με απόφαση του αρμόδιου Αν. Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης ως πρόεδροι, πρόσωπα εγνωσμένου κύρους, κατηγορίας ΠΕ με εξειδίκευση ή εμπειρία στους τομείς διεθνούς προστασίας ή των δικαιωμάτων του ανθρώπου ή στο διεθνές δίκαιο, από σχετικό κατάλογο που καταρτίζει προς το σκοπό αυτό η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες.
5.Η παρ.1.α. του άρθρου 7 του π.δ. 167/14, αντικαθίσταται ως εξής:
«Κατά παρέκκλιση των διατάξεων των παραγράφων 2 και 3 του άρθρου 14 του π.δ.114/2010, η αποφαινόμενη αρχή του άρθρου 2 σημείο ιθ΄ του π.δ. 114/2010 διακόπτει, λόγω σιωπηρής ανάκλησης, τη διαδικασία εξέτασης των αιτημάτων διεθνούς προστασίας τα οποία, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, έχουν απορριφθεί σε α΄ βαθμό και εκκρεμεί η εξέτασή τους σε β΄ βαθμό, εφόσον ο αιτών δεν είχε εμφανισθεί για να ανανεώσει το ειδικό δελτίο αιτήσαντος άσυλο αλλοδαπού μέχρι την 30 Ιουνίου 2015. Για τη διακοπή αυτή η αποφαινόμενη αρχή εκδίδει σχετική πράξη, η οποία επιδίδεται στον αιτούντα σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 47 και επόμενα του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999, Α» 97).»
Με τις 3 πρώτες παραγράφους του άρθρου 17 φαίνεται να επιλύεται οριστικά το χρόνιο πρόβλημα της κατοχής και ανανέωσης δελτίων αιτήσαντος ασύλου επί πολλά έτη (έως και δέκα). Δεκάδες χιλιάδες υπήκοοι τρίτων χωρών – στη συντριπτική τους πλειοψηφία με καταγωγή από χώρες που δεν θα δικαιολογούσαν τη χορήγηση διεθνούς προστασίας – διέμεναν στην Ελλάδα με ένα ‘ερμαφρόδιτο’ καθεστώς: μη δυνατότητα παροχής νόμιμης εργασίας, αδυναμία επίσκεψης της χώρας καταγωγής αλλά και απαλλαγή από ασφαλιστικές, φορολογικές και άλλες υποχρεώσεις. Με δεδομένη λοιπόν την αλλαγή αρμοδιότητας από την Ελληνική Αστυνομία στην Υπηρεσία Ασύλου και τη συσσώρευση ενός backlog περίπου 40.000 αιτήσεων, ο νομοθέτης επιτέλους τολμά.
Ερωτηματικά βέβαια προκαλεί η ανάθεση της αρμοδιότητας στο Γενικό Γραμματέα Δημόσιας Τάξης για τη χορήγηση της άδειας αλλά και στον Υπουργό Εσωτερικών για την ανανέωση αυτής.
Γεώργιος Τσαούσης, Δικηγόρος, Πρόεδρος ‘IMMIGRATIO’
Πέτρος Ντεμίρης, Δικηγόρος, Α’ Αντιπρόεδρος ‘IMMIGRATIO’
Αγγελική Κουζή, Δικηγόρος, μέλος ‘IMMIGRATIO’
